Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту

Уважаемые пользователи! На нашем хостинге ведутся технические работы, на сайте могут быть ошибки. Приносим свои извинения за временные неудобства.

ХАБАРШЫ «Филология ғылымдары» сериясы

КӨРКЕМ ШЫҒАРМАДАҒЫ ТҮСТЕР ПАЛИТРАСЫНЫҢ КОНЦЕПТУАЛДЫ МӘНІ

Жарияланған July 2021
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы, Қазақстан
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

A. Сейтенова

докторант, Қазақ ұлттық университетінің аға оқытушысы. Әл-Фараби, Алматы, Қазақстан.

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы, Қазақстан
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Г.Ж. Болатова

ф.ғ. д., аға оқытушы, Қазақ ұлттық университеті.Әл-Фараби, Алматы, Қазақстан

Аңдатпа

Мақалада Шерхан Мұртазаның “Ай мен Айша”, “Қызыл жебе”, “Мылтықсыз майдан”, “Қара маржан” романдары негізінде баяндау жүйесіндегі түстер сипатының концепт түзушілік мәні қарастырылды. Талдаулар барысында түстердің кейіпкер рухани әлемін, автор идеясын, дәуір шындығын бейнелеудегі эмоционалды , психологиялық, философиялық, мифологиялық негіздері зерделенді. Талдау жұмыстары текстологиялық, типологиялық, лингопоэтикалық жүйелі функционалды әдістер негізінде жүзеге асырылды. Зерттеу нәтижелері түстер палитрасының концепт түзушілік әлеуетін семиотикалық ыңғайда қарастырудың жан-жақты перспективаларын ашады. Ш.Мұртазаның қаламгерлік поэтика шеңберінде шығармадағы түстер палитрасының идеялық-психологиялық концептуалды мәні зерделенді. Талдау нәтижелері осы мәселеге қатысты ғылыми танымда тұжырымдалған белсенді түстер гаммасының философиялық эстетикалық мағынасын растайды. Мысалы ақ “пәк, бейбіт”, қара “қасірет, зұлымдық”, “қызыл шайқас, әділетсіздік”, сұр «қатер, құрбандық, суықтық” сынды түстер семантикасы нақты мысалдар негізінде дәйектелді. Осы негізде жеке шығармашылық поэтикадағы өмір, майдан, өлім ұғымдарымен сабақтас негізгі концептілердің түстер палитрасы арқылы жасалу жолы айқындалды.

pdf (Eng)