Мақалада қазіргі тіл білімінің маңызды мәселелерінің бірі аффиксті морфемалардың транзитивтік, вариативтілік және концептуалдық қасиеттері қарастырылады. Когнитивтік лингвистикада аффиксті морфемалардың түрленуі адам танымымен тығыз байланыста қарастырылады, оның ішінде концептуализация, аналогия, іскерлік тәжірибе. Бұл тәсілге сәйкес аффиксті морфемалардың мағыналары мен формалары әмбебап танымдық процестермен де, тілге тән шарттылықтар арқылы да жасалады. Аффиксті морфемалардың тіл жүйесіндегі орны мен олардың даму ерекшеліктеріне танымдық көзқарас осы тілдік бірліктердің синтаксистік рөлінен шығып, себеп-салдар нәтижесінде ауысу мен өзгеру құбылыстарынан басқа, адамдардың өзін қоршаған дүниені қалай қабылдайтынын және бар тілдік концептуалды рамкаға қалай ықпал ететінін көрсетеді.