Мақала М. Горькийдің халықтың ең төменгі сатысындағы кедейлер мен жаны жаралы жарлылардың өмі­рін көрсетуге арналған "Шыңырау" пьесасы зерттеледі. Онда көрініс тапқан аяушылық пен жанашырлық, ақиқат пен жалған туралы философиялық пікірталас, адам өмірінің мақсаты мен мұраты, оның әлемдегі орны туралы түсінік қарастырылады. Үңгірді алғашқы қауымдық қоғамның белгісі ретінде қарастыра отырып, авторлар оны Платонның танымал диалогындағы үңгірмен салыстырады. Мақалада сондай-ақ ластану (кірлену) сарыны, зооморфты сарындар, Лука мен Сатиннің көзқарастарының ұқсастықтары мен айырмашылықтары, Сатин мінез-құлығының стратегиясы, оның эволюциясы қарастырылады. Мақала авторлары пьесада әлеуметтік қақтығыстың басым екендігін алға тартады. Мұнда кейіпкерлердің әлеуметтік жағдайлары да, олардың арасындағы қарым-қатынас та философиялық мәселелердің пайда болуына негіз болады. Бұл мәселелер кейіпкерлер арасындағы философиялық даудың өзегін құрайды.