Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту

Уважаемые пользователи! На нашем хостинге ведутся технические работы, на сайте могут быть ошибки. Приносим свои извинения за временные неудобства.

ХАБАРШЫ «Филология ғылымдары» сериясы

ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ БУЫН КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ЗЕРТТЕЛУІ

Жарияланған June 2021
Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Г Кайдарова

ф.ғ.к.,доцент

Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті
##plugins.generic.jatsParser.article.authorBio##
×

Ж. Сүлейменова

п.ғ.д., профессор

Аңдатпа

Мақалада қазақ және түркі тілдеріндегі буын категориясының өзекті мәселелерінің бірі - зерттелуі қарастырылады. Қазақ тіл біліміндегі буын мәселесі, негізінен, буынның құрылым түрлері мен олардың дыбыс құрамын анықтау. Буынның тіл құрылымында алатын орны ерекше болғанымен, оның артикуляциялық сипаты аз қарастырылған. Еңбектерде, негізінен,буынның құрылымы мен дыбыс құрамы, буынның акустикалық белгілері сипатталады. Тілдік бірліктіңакустикасы мен естілім белгілері – артикуляциядан барып туындайтын қасиеттері. Сондықтан тілдік бірліктердің бірі буын мәселесінің шешімін де артикуляциядаекеніне басты назар аударылу керек. Тіл білімінде буын мәселесі туралы зерттеушілердің пікірі ортақ, бірақ буын шегін анықтауда пікріталастар баршылық. Қазақ тіліндегі буынның фонетика-фонологиялық табиғаты, тілдегі қызметі мен буын жігі мәселелері осы кезеңге дейін жіті қарастырылмай келеді. Мақалада Ә.Жүнісбек, М.Исаев, С.Мырзабеков зерттеулері негізінде буын табиғаты және оның шегара белгілері жайлы басты тұжырымдамаларға талдау жасалды. Қазақ тіліндегі буынның әуез белгісінің туыстас тілдерді (түркі тілдерін) өзара біріктіріп тұратын типологиялық ортақ, ал туыс емес тілдерді өзара ажыратып тұратын типологиялық айырым белгісі мәселесіндегі ғалымдардың пікірлері сараланды

pdf