Мақалада «қазақ» сөзіне лингвистикалық аспектіде талдау жасалып, екі түрлі терминдік мәнде жұмсалатыны анықталады. «Қазақ» атауы ІХ-Х ғасырда болғанын дәлелдейтін тілдік деректер мен тұжырымдар көрсетіліп, «қазақ» сөзі тілі, өнері, мәдениеті, әскери күші қалыптасқан, мықты мемлекет құруға арқау болған этникалық термин ретінде орныққаны көрсетіледі. «Қазақ» сөзінің түптамыры Үйсін, Ғұн, Түркі сөздерінің семантикасымен сабақтас екені анықталады. Бұл көне және орта түркі жазба ескерткіштер тілі негізінде дәлелденеді. Қазақ сөзіне қатысты зерттеулер мен тарихи деректерге сүйеніп, қазақ халқына тән ерекшеліктерге мән беріледі. Сонымен қатар, «қазақ» сөзі ұлттық болмысты көрсететін термин ретінде танылады. Ұлттың болмысы тілінде сақталатыны дәлелденіп, қазақ ұлтының болмысын көрсететін тілдік деректерге талдау жасалады.
ЖАЗБА ЕСКЕРТКІШТЕР ТІЛІНДЕГІ «ҚАЗАҚ» СӨЗІНІҢ ТЕРМИНДІК КӨРІНІСІ
Жарияланған June 2021
198
144
Аңдатпа
Тіл
Қазақ
Кілтті сөздер
этноним, тас жазуы, үнем заңы, фонема, Қазақ хандығы
Дәйексөздерді қалай жазу керек
[1]
Ильясова , Н. і Раева, Г. 2021. ЖАЗБА ЕСКЕРТКІШТЕР ТІЛІНДЕГІ «ҚАЗАҚ» СӨЗІНІҢ ТЕРМИНДІК КӨРІНІСІ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Филология ғылымдары сериясы. 4, 4(74) (Чер 2021), 82–86. DOI:https://doi.org/10.51889/2020-4.1728-7804.17.