Мақалада мифологиялық және фольклорлық мәтіндердегі бинарлық оппозициялары жайлы лингвистикадағы көзқарастар талданылған. Мұндай мәтіндерде көрініс алатын (сипаттама және баяндау) архетиптік ойлаудың негізгі сипаттамалары нақтыланылған. Әлемнің архаикалық көрінісін жүзеге асыратын миф, фольклор үшін танымдық жүйе ретінде қарастырылған. Авторлар мифологиялық мәдениет пен фольклор негізінде жатқан мифологема мен архетип ұғымдарының көлемін салыстырған. Мақалада әлемнің ертегі суретінің негізін құрайтын негізгі және жеке оппозициялар жүйеленіп, жіктеледі. Бинарлық, оппозициялылық мәселелері дәстүрлі түрде аксиологияның тірек базасы болып табылады,яғни құнды артықшылықтарға сүйенетін адам ойының саласы және оларды ақыл-ойдың әдіснамалық құралы ретінде түсіндіретін гносеология. Осы зерттеу бинарлық құрылымның жұмыс істеуін онтология саласына орналастырады және тендерлік аналитика құралдарын пайдаланады.